Even een weekendje Sauerland

Ontsnappen aan de dagelijkse sleur kan heel gemakkelijk op een paar uurtjes rijden van thuis. Namelijk in het Sauerland in Duitsland. Die regio heeft genoeg te bieden om je meerdere malen in het jaar een weekend een volledig vakantiegevoel te laten geven. Zelfs tijdens een paar druilerige herfstdagen is er genoeg te doen en zien. Even een weekendje Sauerland is de moeite waard.

Onderweg in het Sauerland

Soms lopen dingen totaal niet zoals je ze van te voren bedenkt. In het Sauerland hoeft dat totaal geen probleem te zijn. Zo vertrokken wij in onze oldtimer Opel Kadett op pad voor een reportage over touren door het Sauerland, toen na een dik uur rijden onze Kadett haperde. Een niet langs de snelweg op te lossen probleem zorgt ervoor dat we besluiten om ons te draaien, terug naar huis te rijden en met een andere auto (geen oldtimer) nogmaals te proberen om in het Sauerland te komen.

Toeristenval of niet?

Plaats van bestemming is Winterberg. Winterberg?! Menigeen zal direct in de paniekmodus schieten bij de gedachte om een weekend naar Winterberg te gaan. Het oord voor vrijgezellenfeesten en zuipende Brabanders dat al jaren overspoeld is door toeristen. Laat ik het dan anders zeggen: plaats van bestemming is Landalpark Winterberg. Dit vakantiepark bestaat uit een aantal vakwerkhuisjes op een berg. Buiten het sneeuwseizoen is dit een oase van rust, midden in de natuur. Van Winterberg geen spoor te zien of horen, want er ligt een flinke berg tussen het dorp en het vakantiepark en zolang er geen sneeuw ligt, zijn de pistes bij het park verlaten.

Landalpark Winterberg

Kortom, wel de voordelen van een toeristisch dorp, een dampende kop koffie en flink stuk Torte liggen een wandeling van een half uurtje van het park vandaan, en niet de nadelen. Tussen het vakantiepark en het dorp in liggen verschillende skipistes en de St. George skischans. Die schans is te beklimmen vanwaar je een weids uitzicht over de bosrijke omgeving hebt. Vanuit het park zijn er verschillende wandeltochten te maken en je stapt vrijwel direct vanuit je huisje de natuur in. Nu, in de herfst, hebben de bomen nog bladeren en kleurt langzaam alles oranje en geel. Soms piept de zon tussen de wolken door en de bossen lijken te stralen in het licht.

Tussen het Landalpark en het dorp Winterberg.

Koninklijke pracht tijdens een weekendje Sauerland

Na een goede nacht slaap in een pikdonkere en doodstille omgeving worden we de volgende ochtend wakker. Als de ochtendmist is opgetrokken, zien we pas echt hoe ver we vanuit het huisje kunnen kijken. Heuvels zover het oog reikt. En wat doe je tijdens een weekendje Sauerland? Wij pakken de auto! Er volgt een tocht over kronkelige wegen, langs goudkleurige bossen en groene weilanden en door uitgestorven dorpjes, want het is een nationale feestdag. Last-minute hebben we besloten om naar Bad Arolsen te rijden, want daar ligt een groot slot. Zonder van te voren op internet te hebben gekeken, weten we totaal niet wat te verwachten.

De TomTom geeft aan dat het slot midden in het dorp ligt. Wat ons doet vermoeden dat dit een klein kasteeltje is. In tegendeel! We draaien de straat in en worden overweldigd door een gigantisch groot felgeel gekleurd slot. De eerste reactie van reisgenoot Twan: ‘Hier heeft je oma gegarandeerd zo’n 1000-stukjes legpuzzel van’. Een haag van oranje bloemen staat tussen ons en het terrein van het slot in. Voor ons ligt een stuk tuin en een brede oprijlaan om bij het wachthuisje aan te komen. Hier loop je een gigantische binnenplaats op met in het midden, waar je een fontein zou verwachten, een plantsoen met rozen.

Residenzschloss Bad Arolsen.
De binnenplaats van het slot.

Nederlands bloed in het Sauerland

Dit is een slot met een sterke Nederlandse band. Dit is namelijk het woonhuis van de familie van koningin Emma van Waldeck-Pyrmont, de moeder van koningin Wilhelmina. De link met Nederland ontstaat aan het einde van de 19e eeuw als de 21-jarige Emma met de 40 jaar oudere koning Willem III der Nederlanden trouwt, nadat die zijn eerste vrouw Sophie heeft verloren. Willem en Sophie hebben drie zonen en zij zijn eigenlijk troonopvolger, maar zij sterven allemaal op jonge leeftijd. Een reden voor Willem om de wet te laten aanpassen waardoor het ook mogelijk is voor vrouwen om de troon te bestijgen.

Emma en Willem krijgen een dochtertje, Wilhelmina en wanneer zij tien jaar oud is, sterft Willem. Aangezien zij nog geen 18 jaar is, mag Emma zich voor acht jaar koningin noemen totdat Wilhelmina die titel overneemt en gedurende 50 jaar ook niet meer afstaat. Tot de dag van vandaag is dit de langste regeringsperiode in Nederland. Het gezin woont overigens niet in slot Bad Arolsen. Het trouwfeest van Emma en Willem vindt er plaats, maar verder leeft het stel in Nederland. Wat niets afdoet aan de grandeur van het slot, want de koninklijkheid straalt aan alles af.

In de jacht- en oorlogskamer van het slot.

Norse Sylvia

De zijvleugels van het slot zijn nog in gebruik en dus niet toegankelijk. Maar het centrale gedeelte is nog in oude staat en wel te bezoeken. Een aantal ruimtes is vrij te bezoeken, zoals de grote feestzaal. Bij binnenkomst word je overweldigd door de schilderingen op het plafond, de grote kristallen kroonluchters en de barok gekrulde kozijnen. Al snel staat gids Sylvia klaar om ons de rest van het gebouw te laten zien. ‘Foto’s maken is verboden, want jullie moeten maar ansichtkaarten kopen’, zegt ze kortaf als we grijze sloffen om onze schoenen schuiven. Meer ‘vriendelijkheid’ is ons vandaag niet gegund door Sylvia…

Sloffen om de vloeren niet te beschadigen.

In een flink tempo leidt Sylvia ons door de kamers van het kasteel, terwijl ze ons ondertussen met een haviksoog in de gaten houdt of we stiekem toch foto’s maken. De woonkamer, de slaapkamer, de kinderkamer en de badkamer, alles komt voorbij. Iedere kamer heeft een andere kleurstelling of thema. In de grote feestzaal liggen nog kledingstukken die voor theatershows werden gebruikt en in de kinderkamer ligt een keur aan speelgoed uit de 19e eeuw. Vanaf de muur kijkt de familie toe hoe norse Sylvia ons door het pand rond leidt.
Als we eenmaal (zonder ansichtkaarten) weer buiten staan, valt ons weer op hoe groots het gebouw aandoet. Wie genoeg tijd heeft tijdens zijn weekendje Sauerland, moet ook zeker even door Bad Arolsen wandelen. Dit dorpje is niet heel groot, maar straalt wel een soort gezelligheid uit en heeft meerdere mooie gebouwen. Ook zijn er genoeg restaurantjes en koffiezaakjes. Wanneer je door de straatjes wandelt, stap je zo de natuur in, dus een wandeling door de omgeving is ook een mogelijkheid. Wij stappen echter in de auto om onze rit voort te zetten.

De kerk van Bad Arolsen.

Regen en modder op de Ettelsberg

De volgende stop is het dorp Willingen, dat net zo erg als Winterberg is overspoeld door toerisme. Wij besluiten dan ook niet het dorp zelf in te gaan, maar stoppen bij de Ettelsberg. Dit is niet het hoogste punt van het Sauerland, maar hier heb je wel het mooiste en weidste uitzicht over de omgeving. Onderaan de Seilbahn (gondelbaan) is het een drukte met vooral mountainbikers. Volledig onder de modder tillen zijn hun fietsen in de houder buiten de gondel en stappen in. Ondertussen komt er alweer een groep op hoge snelheid, slippend door de modder, van de berg af gesjeesd.

De Seilbahn naar Ettelsberg.
In de gondel naar de top van de Ettelsberg.

Reisgenoot Twan kijkt me twijfelend aan: ‘Wat doen we? Te voet of met de gondel?’ De Ettelsberg is geen hele steile berg, maar vooral erg lang. We besluiten om de gondel omhoog te nemen en omlaag te lopen. Geruisloos zoeft het bakje naar boven. Eenmaal boven aangekomen is de lucht gevuld met zware wolken en barst een enorme stortbui los. We schuilen onderin de uitzichttoren. Totdat Twan ontdekt dat deze gratis te bezoeken is. Een kort liftritje later staan we op het platform en hebben we 360 graden uitzicht over het Sauerland. Ondanks de regen heb je het gevoel dat je hier over half Duitsland uitkijkt.

Uitzicht over het Sauerland.

Roerige oorsprong

De rivier de Ruhr kent zijn oorsprong in het Sauerland. Net buiten Winterberg, vlakbij een van de vele skipistes, vind je een parkeerplaats vanwaar je naar de bron kunt wandelen. Een paar 100 meter verder vind je deze bron. Het is dat er grote borden met uitleg staan en dat het ‘begin’ mooi aangelegd is, want anders zou je het niet eens zien. Er sijpelt wat water tussen de keien en struiken door. Een klein stroompje dat even verderop al een beekje wordt en uiteindelijk 271 kilometer lang is en een belangrijke functie heeft. Deze rivier voorziet namelijk miljoenen mensen van drinkwater en wordt als koelwater voor fabrieken gebruikt.

Torte oder Waffeln mit Kirschen?
De oorsprong van de Ruhr.

Voordelen van een weekendje Sauerland in de herfst? Zelfs de toeristische plekken zijn rustig en evengoed is alles open en te zien en te doen. Als de zon doorkomt, ga dan zeker wandelen en genieten van het prachtige uitzicht over de regio. Maar komt dat zonnetje niet, dan ook geen nood. Er is nog veel meer te zien en te doen in het Sauerland.

Meer lezen over het Sauerland?

Ik schreef het artikel ‘Cliché’s in Sauerland‘ over vooroordelen en meningen over dit gebied.