Sallandse Heuvelrug, hier wil ik blijven: Pieterpad etappe 11

Pieterpad etappe 11 tussen Hellendoorn en Holten was (net als voorgaande etappe) echt prachtig. Dat is alleen al te merken aan het grote aantal foto’s die in dit artikel te zien zijn. Een afwisseling van echte plattelandsdorpjes, bos, heide, uitgestrekte stukken en een stukje geschiedenis maken dit tot een etappe om nooit te vergeten.

Hoge bomen in Hellendoorn.

Avonturen in een rustig landschap

Waarschijnlijk kennen de meeste mensen Hellendoorn vooral van het Avonturenpark. Ik had in ieder geval totaal geen idee hoe het dorp eruit zag. Het blijkt een klein dorp te zijn, met mooie boerderijen en een gezellige sfeer. De etappe start bij de kerk, die direct een stop waard is vanwege een muur uit de 11de eeuw. De route van Pieterpad etappe 11 loopt al snel de bebouwde kom uit en een gebied met hier en daar een boerderij in. Het is genieten van de rust… de koeien liggen loom in de wei en genieten van de stralen zon die vandaag zijn best doet om het landschap te verwarmen.

De koeien liggen loom in de wei.
Het dorp Hellendoorn.
De kerk van Hellendoorn.

Al snel loopt de route het bos in en volgt de Klinkenbeltweg. Dit is een weg genoemd naar de heuvel Klinkenbelt die hier vlakbij ligt. Om een spoorlijn te passeren, gaan we even over op de asfaltweg en door een wit-blauw getegeld tunneltje om dan snel weer over onverharde paden verder te kunnen door het bos.

Wandelen net buiten Hellendoorn.
Een eenzame fietser in de verte.
Door de bossen.
De natuur van de Sallandse Heuvelrug.

Herinnering aan de Tweede Wereldoorlog

En ineens ligt het voor ons, onmogelijk te negeren: Werkkamp Twilhaar. Opgericht om werkeloze mannen aan de gang te zetten op de Sallandse Heuvelrug. Zo werd begonnen aan de aanleg van een boomplantage in opdracht van Staatsbosbeheer. Na ongeveer twee jaar namen de Duitsers het werkkamp over en was het een tussenstation voor Joden die uiteindelijk via Westerbork in de Oost-Duitse kampen terecht kwamen en de oorlog niet overleefden. Het kamp werd direct na de oorlog afgebroken, maar het herdenkingsmonument houdt de herinnering levend.

Ook hier is het stil… Over een pad bezaait met beukennootjes lopen we richting de witte boog met daarop ‘Rijks-werkkamp Twilhaar’. We proberen ons de twee barakken voor te stellen die hier gestaan hebben. Het bord helpt ons: Het kamp bestond uit twee lange woonbarakken met daarin twaalf wooneenheden, een kantine, een keuken met beheerderswoning, een washok en een schillenhok. Nu staan er bomen, maar die waren er in oorlogstijd niet. Voor bijna 100 Joodse mannen was dit hun ‘thuis’ voor enkele maanden. Totdat ze op 2 oktober 1942 allemaal naar Westerbork werden gebracht, hun gruwelijke lot tegemoet.

Rijks-werkkamp Twilhaar.
Een herinnering aan de Tweede Wereldoorlog.

Red de korhoen!

Met een brok in onze keel lopen we verder. Even verderop ligt Schaapskooi Twilhaar. Ook deze plek kent een stukje historie, zei het totaal anders dan die van het werkkamp. We horen de schapen blaten als we aan komen wandelen, maar we zien er geen. Volgens ons informatie zouden hier helemaal geen schapen meer zitten! Het verhaal is als volgt: in de jaren 70 bracht men hier 400 schapen onder die de heide moesten gaan onderhouden. In ditzelfde gebied leefde echter ook de laatste populatie korhoenders van Nederland. En dat ging niet samen met de schapen. Dus de schapen moesten weer verdwijnen.

Schaapskooi Twilhaar

Wij vragen ons net hardop af of er nog korhoenders leven, als een aantal wandelaars ons kruist. De vrouw begint te lachen: ‘Alles voor dat stomme beest! Belachelijk, ze hebben al zoveel geld erin gestoken om dat beest te behouden. En iedere keer sterven ze weer. Vervolgens wordt er weer een nieuwe populatie uitgezet en worden ze weer opgevreten.’ Volgens deze local hebben ze veel te weinig leefruimte en zijn ze daarom een makkelijke prooi. Onze hoop op het zien van een korhoen tijdens deze Pieterpad etappe 11 is vergaan en een illusie minder wandelen we verder het bos in.

Het bos van de Sallandse Heuvelrug.
Het lijkt wel herfst!

Heide op de Haarlerberg

Vervolgens wordt het een stuk drukker op de route van Pieterpad etappe 11. We naderen het uitzichtpunt Haarlerberg. Hier niet alleen doorgewinterde wandelaars, maar ook veel gezinnetjes met kinderwagens die over het geasfalteerde pad gaan. Dit stuk heide is echt genieten! In de verte houdt de middagzon een gevecht met de nevel. Een boom steekt parmantig omhoog in een stuk waar verder vooral lage struiken staan. Vlakke stukken worden afgewisseld met stukken waar wat meer begroeiing is. Totdat we uitkomen op een zandpad dat voor ons uit strekt, zo ver als we kunnen kijken.

Uitzichtpunt Haarlerberg.
De Sallandse Heuvelrug op zijn best.

Er zijn geen pleisterplaatsen op deze stukken en maar goed ook. Die zouden dit natuurschoon ook niet ten goede komen. Na heide volgt bos en dan een volgend uitzichtpunt: de Holterberg. De zon zakt inmiddels richting de horizon en dat levert een nog fijner plaatje op. De route gaat weer verder over heide en door bos. Het is langzaamaan te merken dat we weer richting de bewoonde wereld gaan. We horen weer auto’s in de verte, we zien weer geasfalteerde wegen en er staat hier en daar een huis tussen de bomen.

Bomen en lagere struiken wisselen elkaar af.
Over de zandpaden...
Langzaam wandelen we de bewoonde wereld in.
Kronkelende paadjes door de natuur.
De middagzon zakt langzaam naar de horizon.
Ook de Holterberg geeft een weids uitzicht.
Een recht pad door de Sallandse Heuvelrug.
De Holterberg.
Obstakels op de weg.

Wanneer we op een lange rechtdoorgaande weg het dorp Holten in zicht krijgen, verandert de hemel in rood, geel, oranje en paars… Het voelt als een kleurenspektakel dat speciaal voor ons opgevoerd wordt. De perfecte finale voor een wandeldag die nooit mocht eindigen…

De ondergaande zon bij Holten.
De felgekleurde hemel.

Algemene informatie:

Pieterpad etappe 11 van Hellendoorn naar Holten.
Deze etappe is 16 km lang. En dat blijkt precies te kloppen. Onze teller komt op 16,7 km uit om precies te zijn. In totaal lopen we hier, met stops en fotomomenten, ongeveer 4 uur over.

Meer informatie over het Pieterpad vind je op www.pieterpad.nl.

Andere verhalen over etappes van het Pieterpad vind je op de speciale Pieterpadpagina.

Hoe kom je er?

Wie niet uit de buurt komt en met het OV naar Hellendoorn wil, moet daar behoorlijk wat tijd voor uittrekken. Wij parkeerden de auto bij onze overnachtingsplek in Holten. Vanaf Station Holten namen we de trein naar Wierden. Om vanuit daar over te stappen op de trein naar Nijverdal. Vervolgens rijdt er een bus naar Hellendoorn. Reken op een reistijd tussen Holten en Hellendoorn van zeker drie kwartier.

Eten en drinken?

Op de route zelf zijn geen echte pleisterplaatsen. Wij hebben zelf een lunch meegenomen. Vlak voordat je Holten inloopt, ligt er wel wat horeca.

In Holten hebben we erg lekker gedineerd bij Tastoe in het Kulturhuis in het centrum. We kwamen hier overigens terecht op aanraden van Joke van onze Bed & Breakfast en kregen van haar een kortingsbon mee.

Overnachten?

Aangezien we twee etappes gingen wandelen, sliepen we in het midden in Holten bij Bed & Breakfast De Noordenberg. Wij sliepen in een soort bijgebouwtje in de tuin achter het huis. Een heerlijke plek! We hadden een soort eigen appartementje met een keukentje erbij. Alles was erg groot en schoon. De auto mocht op de oprit geparkeerd worden. Het ontbijt werd in ons appartement geserveerd en was lekker en erg uitgebreid. Gastvrouwe Joke is een schat en zorgt dat je niets te kort komt.
Klein, leuk detail: de dierenkussens op het bed zal ik nooit meer vergeten! ‘Ik wil de eekhoorn!’ En dus kreeg wandelgenoot Frank de uil!

Het ontbijt bij De Noordenberg.
Het kussen met de uil.