Pieterpad etappe 17: Over stuwwallen en ooievaars

Pieterpad etappe 17 start in het centrum van het dorp Millingen aan de Rijn. Met onze zojuist gekocht lunchpakketje, bestaande uit belegde broodjes en bananenchips, gaan we op pad. Via de kerk loopt de route al snel het dorp uit. ‘Het lijkt hier wel Groningen!’ roept wandelgenootje Petra. Ik snap die vergelijking wel, het is hier plat en er staan vooral hele grote huizen met uitzicht over weides. Wel zien we in de verte wat heuvels liggen. Die kant moeten we vast en zeker op!

Niemandsland

Al snel wandelen we langs de Duitse grens, maar aan de Nederlandse zijde. Tenminste dat denken we. Uiteindelijk zien we de borden en blijkt dat we over een soort niemandsland hebben gewandeld. We staan op een splitsing van paden. Links van ons staat een bord met ‘Deutschland’ en rechts van ons eentje met ‘Nederland’. We slaan rechtsaf en gaan verder over Nederlands gebied. Blijkt dat we een bochtje maken over het terrein van De Zeelandsche Hof. Het lijkt er totaal verlaten. Deze plek roept eveneens vragen op: is het een hoeve of een burcht? En waar dient het tegenwoordig voor?

Net buiten Millingen
Zo plat, het lijkt wel Groningen
Terug naar Nederlands grondgebied
Tussen het Fluitekruid
Even uitrusten onderweg
Nur wo man su Fuss war, war man wirklich

Zien eten, doet eten

Het landschap oogt nog steeds ‘plat Gronings’. We wandelen nu op een graspad. Hier en daar graast een koe. Zien eten, doet eten. Bij een bruggetje over een sloot staat een bankje en we besluiten het voorbeeld van de koeien verderop te volgen. Net zoals zij knabbelen we tussen het fluitekruid en de brandnetels aan onze lunch. In de verte draait een tractor rondjes op een akker. De wind doet de aren op het veld verderop wuiven. Als het een paar graden warmer was geweest, hadden we nog meer moeite gehad om op te staan en verder te wandelen.

De aren in het veld
Door het bos
Verder over het graspad
De koeien in de wei

Fleur en Kees

We volgen de sloot nog een heel eind. Dit blijkt achteraf gezien nog steeds de Nederlands-Duitse grens te zijn. Waar we ook wandelen, in de verte blijven we de stuwwallen zien en langzaam komen we dichterbij. Eerst komen we voorbij De Plezenburg, een oude boerderij uit 1810 met een duidelijk heel nieuw deel. De route biedt hier nog meer interessants want dan zien we een bordje met de namen Fleur en Kees en hun ‘worpen’ ieder jaar. We zien een ooievaar op het nest zitten en Petra vraagt logischerwijs: ‘Zou dat Fleur of Kees zijn?’

Ooievaarsnesten zijn hier een dingetje, want even verderop zien we weer eentje. Het dorpje Leuth, dat volgt, is niet zo heel interessant. We worden afgeleid omdat we een omleiding moeten volgen. Over het fietspad met aan de ene kant een drukke verkeersweg. We houden onze aandacht dus vooral op de andere kant waar het groen is en er een paar mooie plassen liggen. Gelukkig steken we al snel de weg over en komen we weer terug op de originele route. Deze gaat nu naar de Duitse kant van de grens, voorbij weer een ooievaarsnest en slingert door tot in het dorp Zyfflich.

Het nieuwe deel van De Plezenburg
Een nieuwsgierige en hongerige koe
Het oude deel van De Plezenburg
Een ooievaar op zijn nest
Over de brug naar Duitsland

Hans

Op de bordjes zien we dat we richting Wylerbergmeer gaan. Wanneer we het meer uiteindelijk bereiken, staan we allebei wel even te kijken. Het is veel groter dan we dachten! Wat een prachtig stukje natuur is dit. We slingeren over smalle paadjes over de oever, over een bruggetjes en weer door het groen. Er zit een aalscholver, die wij voor het gemak Hans noemen, op een tak die uit het wat steekt. Ik grijp mijn camera en vraag hem heel zachtjes of hij wil blijven zitten. Hans blijkt een fotomodel want spreidt vervolgens zijn vleugels en draait een beetje rond op de tak, zodat hij mooi in beeld kan.

Bij het Wylerbergmeer
Aalscholver Hans
Aalscholver Hans is een fotomodel

Duivelse praktijken

Dan is het weer tijd om terug naar Nederland te gaan. We tikken het dorpje Beek even aan, maar wandelen direct verder de door de natuur. Moeten we dan toch nog even zweten? Een steil, maar kort pad leidt ons de stuwwal met de naam Duivelsberg op. De naam komt van het woord Duffelt en heeft dus niets met die zwarte engel met bokkepoten te maken. We ontdekken dat de Duivelsberg wel een hele duistere historie kent met moordverhalen over Adela, gravin van Hamaland. Er wordt gesuggereerd dat zij vanwege een machtstrijd zowel haar vader als haar eigen zoon heeft vermoord. Dit alles speelde zich af rond het jaar 1000 dus we zullen nooit te weten komen wat de waarheid is…

Een andere mooie wandeling die ook over de Duivelsberg loopt is de N70.
Heb je inspiratie nodig voor meer wandelingen in dit gebied, lees dan zeker de blog van Diana van Stripe Away.
Zij schreef een handig artikel: De N70 wandelroute: wandelen in Berg en Dal.

Waar routes en richtingen bij elkaar komen
Op de Duivelsberg

Bovenop de Duivelsberg is overigens een uitzichtpunt zonder uitzicht. Manshoge heggen en flinke bomen die op een afstandje staan, belemmeren ieder zicht. En de Duivelsberg is het kruispunt met LAW6 Het Grote Rivierenpad. We volgen de route over een breed pad omlaag. Het landschap wisselt af tussen bos en weilanden. ‘Daar!’ roept Petra en ze wijst: ‘Zou dat Fleur of Kees weer zijn?’. In het gras langs de bosrand loopt een ooievaar met grote passen vooruit. Even later blijkt het zelfs een koppeltje ooievaars te zijn. Er wandelt er verderop nog eentje!

Weer een ooievaar
Twee ooievaars in het veld
Tussen de stuwwallen
Ooievaar in het veld

We ruiken de stal!

Onze wandeldag loopt bijna ten einde. Terwijl de waterdruppels langzaam steeds groter en meer worden, zien we het informatiebord over Operation Marketplace. In de verte ligt een enorme Canadese begraafplaats. We zien de witte stenen in strakke rijen in de verte liggen. Maar mijn broek is al behoorlijk nat en ook begint de schemering te vallen, dus we besluiten snel verder te gaan. We ruiken de stal! Letterlijk, want voordat we Groesbeek bereiken, komen we nog langs De Hoge Hof, waar je kunt slapen boven de koeien. Wij zijn zeker op zoek naar wat warmte, maar dan zonder bijgeurtjes. En Groesbeek maakt die hoop gelukkig waar!

Het laatste stuk op de route
Over een pad met grote stukken steen

Algemene informatie Pieterpad etappe 17:

Pieterpad etappe 17 van Millingen aan de Rijn naar Groesbeek.
Deze etappe is 20 km lang volgens het boekje. Onze teller komt op 23 km uit. In totaal lopen we hier, met stops en fotomomenten, ongeveer 6 uur over.

Meer informatie over het Pieterpad vind je op www.pieterpad.nl.

Andere verhalen over etappes van het Pieterpad vind je op de speciale Pieterpadpagina.

Hoe kom je er?

Wij parkeerden de auto bij het eindpunt in Groesbeek. Vervolgens namen we buslijn 5 naar Nijmegen om daar over te stappen op Breng Bus 80 naar Millingen aan de Rijn. De totale reistijd is meer dan een uur.

Eten en drinken?

Bij vertrek hebben we bij de lokale winkel Vershof onze lunch gehaald. Een dikke aanrader, herkenbaar aan de enorm koe voor de deur. Je kunt aangeven dat je graag belegde broodjes wilt hebben en kiezen welke broodjes en welk beleg. Deze worden ter plekke vers voor je gemaakt. Maak ook zeker even een praatje met deze hartelijke mensen!

Na afloop hebben we gedineerd bij Café Eten en Drinken in Groesbeek. We hadden de indruk dat dit een relatief nieuwe zaak is, maar we weten niet of dit werkelijk zo is. Gezellige zaak met lekker eten voor een goede prijs.

De Vershof in Millingen aan de Rijn